ARALIN 27
SISTEMANG PULITIKAL AT PAMAHALAAN SA ASYA
*monarkiya- sistemang ng pamahalaan na pinamamahalaan ng hari o reyna. ang karapatang mamunong mga monarko ay minamana at tumatagal hanggang sa siya ay nabubuhay.ang kapangyarihan ng namumuna ay maaring natatakdaan o hindi. halimbawa ng mga bansa ay ang oman at saudi arabia
`Dalawang uri ng monarkiya ito ay monarkiyang absolute atconstitutional.
`Ang monarkiyang absolute o walang takda kung taglay nito ang panlahatang kapangyarihang hinubog ng tradisyon.
`Samantalang ang monarkiyang constitutional naman ay isang anyo anyo ng monarkiyang kung saan ang kapangyarihan ay takda.
ARISTOKRASYA
OLIGARKIYA
`Oligarkiya o oligarchy kapag ang iilang namumunong ito ay hindi kabilang sa mataas na antas ng lipunan. Maaaring tawaging oligarkiya ang pamahalaan na pinamumunuan ng isang partido o one party rule.
*Democracy is a form of government in which all eligible citizens have an equal say in the decisions that affect their lives. Democracy allows eligible citizens to participate equally—either directly or through elected representatives—in the proposal, development, and creation oflaws. It encompasses social, economic and cultural conditions that enable the free and equal practice of political self-determination.
A democratic government contrasts to forms of government where power is either held by one, as in a monarchy, or where power is held by a small number of individuals, as in anoligarchy. Nevertheless, these oppositions, inherited from Greek philosophy,[3] are now ambiguous because contemporary governments have mixed democratic, oligarchic, and monarchic elements. Karl Popper defined democracy in contrast to dictatorship or tyranny, thus focusing on opportunities for the people to control their leaders and to oust them without the need for a revolution.[4]
Several variants of democracy exist, but there are two basic forms, both of which concern how the whole body of all eligible citizens executes its will. One form of democracy isdirect democracy, in which all eligible citizens have direct and active participation in the decision making of the government. In most modern democracies, the whole body of all eligible citizens remain the sovereign power but political power is exercised indirectly through elected representatives; this is called representative democracy. The concept of representative democracy arose largely from ideas and institutions that developed during the European Middle Ages, the Age of Enlightenment, and the American and French Revolutions.
ONE-PARTY GOVERNMENT
`ay sistema ng pamahalaan kung saan ang nag iisang partido pulitikal ay nagtataglay ng kapangyarihan na bumabalangkas ng pamahalaan at nagbabawal sa ibang partido na makilahok sa eleksyon.
`ang authoritaritarian ang military regime o pamahalaan kung walang kalayaan at ang militar ang may hawak sa pamahalaan.
`kadalasan tinatagurian ang ganitong tipo ng pamahalaan bilang military dictatorship o diktaturang militar.
`kadalasan tinatagurian ang ganitong tipo ng pamahalaan bilang military dictatorship o diktaturang militar.
Ang People's Republic of China
`noong oktubre 1, 1949 pinahayag ni Mao Zedong sa makasayasayang pook ng tianormen squan sa peking (beijing) pagkakatatag ng People's Republic of China.
Republic of China
`pinatupad niya ang People's democratic dictatorship.
`ang balangkas ng pamahalaan ng china ay naglalayang higit na patatagin ang pamamahala ng CCP sa buong nasasakupan.
`ang Hundred Flowers Campaign ang naging sagot ni Mao sa mga bumabatikos sa kanya.Lumabas ang mga kritiko na bumabatikos sa mga patakaran ni Mao.
`pinatupad vni Mao ang Anti-rightist Campaign pinakulong ni Mao ang mga makakaran.
`halos 700,000 katao pinagtrabaho nila sa pook sakahan.
`inilunsad ni Mao ang Great Leaf forward na naglalayong maglatag ng pundasyon sa ikakaunlad sa china.
`pinagtrabaho sila ng sama-samanagtutulungan.
`bumagsak ang china.
`inulunsad nila ang Great Proletarian Cultural Revolution. Upang wasakin ang mga natitirang kapitalista.
`nagtapos ang Cultural Revolution sa pagkamatay ni Mao Zedong.
`ang balangkas ng pamahalaan ng china ay naglalayang higit na patatagin ang pamamahala ng CCP sa buong nasasakupan.
`ang Hundred Flowers Campaign ang naging sagot ni Mao sa mga bumabatikos sa kanya.Lumabas ang mga kritiko na bumabatikos sa mga patakaran ni Mao.
`pinatupad vni Mao ang Anti-rightist Campaign pinakulong ni Mao ang mga makakaran.
`halos 700,000 katao pinagtrabaho nila sa pook sakahan.
`inilunsad ni Mao ang Great Leaf forward na naglalayong maglatag ng pundasyon sa ikakaunlad sa china.
`pinagtrabaho sila ng sama-samanagtutulungan.
`bumagsak ang china.
`inulunsad nila ang Great Proletarian Cultural Revolution. Upang wasakin ang mga natitirang kapitalista.
`nagtapos ang Cultural Revolution sa pagkamatay ni Mao Zedong.
UNION OF MYANMAR
`diktadururang militar ang uri ng pamahalaan sa Myanmar si Unu mula 1948-1967.
`kasunduang panglong noong 194 hinangad nitong pagkaisahin ang mga pangkat-etniko sa bansang myanmar.
`tumutol ang mga pangkat-etniko.
`si Heneral Ne Win ang nag-tatag ng caretaker government mula 1958-1960.
`sa ilalim ng pahayagan.Isang partido lang ang umiral BSPP.
`BUMABA Ne Win sa trono niya.
`kasunduang panglong noong 194 hinangad nitong pagkaisahin ang mga pangkat-etniko sa bansang myanmar.
`tumutol ang mga pangkat-etniko.
`si Heneral Ne Win ang nag-tatag ng caretaker government mula 1958-1960.
`sa ilalim ng pahayagan.Isang partido lang ang umiral BSPP.
`BUMABA Ne Win sa trono niya.
KINGDOM OF THAILAND
`Uri ng Pamahalaan ng Thailand ay monarkiya.
`si Haring Bhumibol Adulyadej ang naging pinunong kumander ng hukbong sandatahan.
`punong ministro o prime minister ang nangangasiwa sa pamahalaan . Mayroon din silang gabinete na pinapatakbo ng council of minister
`National Assembly o Rathasaphor bilang Pambansang kapuluan ay binubuo ng Senate o wuthiapha at House of Representatives o Sapha Phuthaen Ratsadan.
`Hindi rin nakaligtas sa kudeta ang Thailand niyanig sila ng 17 kudeta at 15 nilikhang konstitusyon.
`aktibo ang thailand sa mga panlabas na pakikipag ugnayan tulad ng asia pacific economic cooperation ( APEC ) world trade organization ( WTO ) association of southeast asian nation ( ASEAN ) united nation ( UN )
`pasalin-salin sa sibilyan at militar ang pamamahala sa pamahalaan. Federation of Malaysia.
`Constitutional Monarchy ang pamahalaan sa Malaysia.
`malaking dagok ang pagigin multi-chika ng Malaysia.
`nagbuo ng ibat ibang partido ang ibat ibang pangkatb etniko tulad ng ( UMCO ) United Malays Chinese Organization ( MCA ) Malayan Chinese Association ( MIC ) Malayan Indian Congress.
`naging suliranin din ng Malaysia ang paglalaban ng udeolohiya ng komunista at pamahalaan. Dahil ito sa Cold War O tunggalian ng ideolohiya.
`tinatag ang Department of Natioal UNITY
`si Haring Bhumibol Adulyadej ang naging pinunong kumander ng hukbong sandatahan.
`punong ministro o prime minister ang nangangasiwa sa pamahalaan . Mayroon din silang gabinete na pinapatakbo ng council of minister
`National Assembly o Rathasaphor bilang Pambansang kapuluan ay binubuo ng Senate o wuthiapha at House of Representatives o Sapha Phuthaen Ratsadan.
`Hindi rin nakaligtas sa kudeta ang Thailand niyanig sila ng 17 kudeta at 15 nilikhang konstitusyon.
`aktibo ang thailand sa mga panlabas na pakikipag ugnayan tulad ng asia pacific economic cooperation ( APEC ) world trade organization ( WTO ) association of southeast asian nation ( ASEAN ) united nation ( UN )
`pasalin-salin sa sibilyan at militar ang pamamahala sa pamahalaan. Federation of Malaysia.
`Constitutional Monarchy ang pamahalaan sa Malaysia.
`malaking dagok ang pagigin multi-chika ng Malaysia.
`nagbuo ng ibat ibang partido ang ibat ibang pangkatb etniko tulad ng ( UMCO ) United Malays Chinese Organization ( MCA ) Malayan Chinese Association ( MIC ) Malayan Indian Congress.
`naging suliranin din ng Malaysia ang paglalaban ng udeolohiya ng komunista at pamahalaan. Dahil ito sa Cold War O tunggalian ng ideolohiya.
`tinatag ang Department of Natioal UNITY
reference
source:
RIZAL HIGH SCHOOL
MRS.REGINA CAPUA
II-JENNINGS
MICHAEL FRENCH DURIN
Aralin 28
ANG KALAGAYAN NG KABABAIHAN SA IBAT IBANG BAHAGI NG ASYA
May ibat ibang antas at kalagayan ang kababaihan sa asya ngayon.Merong mga bansa sa asya na mababa ang tingin sa mga babae tulad ng China Japanat India.Sa India ang babae ang nag bibigay ng dote o dowry kapag ikinasal
na ito ibig sabihin nito ang kaban ng pamilya.Ang mga lalaki naman ang ipi-
nagpapahalagahan dahil sila ang tumatangap ng dote at dinadagdagan nila
ang kaban ng pamilya.Ang lalaki rin ang magdadala ng apelyedo at mag papa
kalat ng kanilang lahi kaya mahalaga ang lalaki sa kanilang pamilya.Sa China
at India naging tradisyunal sa lipunan ang pagkitil sa buhay ng sanggol na
babae at tinatawag na female infanticide.Sa China kapag baog ang babae
ito ay hinihiwalayan sila agad ng kanilang asawa.Sa India nakasanayan nila
ang pag gawa ng funeral pyre o pag sama ng babae sa kanyang asawa sa
pag sunog para ipakita ang pag mamahal dito.Ang tawag sa kaugaliang ito
ay suttee o sati.
Sa CHINA at INDIA
~> hindi pinahahalagahan ang anak na babae dahil siya ang nagbibigay ng dote o dowry kapag ikinasal.
~>namayani sa lipunang tradisyunal ng china at india ang penomeno na tinatawag na female infanticide o ang sadyang pagkitil sa buhay ng mga sanggol na babae.
~>namayani sa lipunang tradisyunal ng china at india ang penomeno na tinatawag na female infanticide o ang sadyang pagkitil sa buhay ng mga sanggol na babae.
Sa INDIA
FUNERAL PYRE
~>naging kaugalian noon ang pagsama ng babaing asawa sa funeral pyre ng kanyang asawa bilang pagpapakita ng pagmamahal niya rito.
SA KANLURANG ASYA
PURDAH
~>ang babae ay itinatago sa mata publiko sa pamamagitan ng damit na magtatakip sa katawan , mukha at buhok ng babae . Ang tawag rito ay Purdah , kung ikaw ay isa- Islam na nasa mababang posisyon.
SA PILIPINAS
~>Si Malakas at Maganda ayon sa kwentong unang tao sa Pilipinas sila raw ang unang lalaki at babae sa Pilipinas na sabay na lumabas sa buho ng kawayan.
Ang KABABAIHAN sa Kasalukuyang Asya
PAMILYANG ASYANO
"KUMPLETONG PAMILYA "
Ang pamilya ay importante sa mga asyano. Ang pamilya ay pinakamaliit sa yunit sa ating Lipunan mga Lolo,Lola,Magulang, at Anak ang karaniwang bumubuo sa pamilya tinatawag itong joint family o extended family. Meron sa asya ang magulang at kanilang mga asawang anak tinatawag itong nuclear family sa india at china.
Sa oras na mag-asawa ang anak na lalaki , dinadala niya ang kanyang asawa sa kanilang sambahayan.Ang ganitong kaugalian ay uulitin ng kanyang mga anak na lalaki.
Sa oras na mag-asawa ang anak na lalaki , dinadala niya ang kanyang asawa sa kanilang sambahayan.Ang ganitong kaugalian ay uulitin ng kanyang mga anak na lalaki.
"HINDI KUMPLETONG PAMILYA"
"ANAK SA PAMILYANG ASYANO"
*katulong sa paghahanap buhay
*magpapatuloy ng lahi ng pamilya
*ang mga anak ang mag-aalaga sa magulang sa oras na tumanda ito
Panganay na anak na lalaki ang magsisindi ng Funeral pyre o apoy na sumusunog sa katawa ng kanyang mayapang magulang (india)
May mga pamilya na binubuo ng ama o ina lamang (one-parent family)
*magpapatuloy ng lahi ng pamilya
*ang mga anak ang mag-aalaga sa magulang sa oras na tumanda ito
Panganay na anak na lalaki ang magsisindi ng Funeral pyre o apoy na sumusunog sa katawa ng kanyang mayapang magulang (india)
May mga pamilya na binubuo ng ama o ina lamang (one-parent family)
ANG AMBAG NG KABABAIHANG ASYANO SA BUHAY PULITIKAL,PANLIPUNAN, AT KULTURAL
Karapatan ng babae na bumoto at gusto rin ng mga babae na maging Presidente o anumang sangay ng pamahalaan.
MEGAWATI SUKARNOPUTRI
~>Ang naging Presidente ng Indonesia.
~>Ang naging Presidente ng Indonesia.
AUNG SAN SUU KYI
~> National League for democracy sa Myanmar Bilang kalihim ng Heneral.
~> National League for democracy sa Myanmar Bilang kalihim ng Heneral.
CHANDRIKA BANDARANAIKE KUMARATUNGA
~>dating Presidente ng Sri-Lanka.
CORAZON C. AQUINO
~>Unang babaing Pangulo na Pilipinas.
~>Unang babaing Pangulo na Pilipinas.
GLORIA MACAPAGAL ARROYO
~> Sa pangalawang pagkakataon nagkaroon din ng babaing Presidente ang Pilipinas,
Sa Edukasyon ang babae ay naghahanap buhay para sa kanilang pamilya.
~> Sa pangalawang pagkakataon nagkaroon din ng babaing Presidente ang Pilipinas,
Sa Edukasyon ang babae ay naghahanap buhay para sa kanilang pamilya.
HANAE MORI
~>Ang Haponesang kilala bilang fashion designer sa paris.
PAGTATAGUYOD SA KARAPATAN NG MGA BATA AT KABABAIHAN
Ito ang mga karapatan ng bata sa sumusunod:
1. Bawat bata ay may karapatang mabuhay.
2. Bawat bata ay may karapatang mabigyan ng sapat na pagkain at malinis na tubig
3. bawat bata ay may karapatan magpahayag ng sarili
4. Ang parusang kamatayan at ang panghabangbuhay na pagkakakulong na tinatawag na mga capital punishment ay hindi dapat ipataw sa bata para sa krimen na kanyang ginawa bago siya tumuntong ng 18 taong gulang.
5. Hindi dapat mapasailalim ang mga batasa pagpapahirap at sa hindi makataong mga parusa.
6. Tungkulin ng pamahalaan na bigyan ng proteksyon ang mga bata sa panahon ng giyera.
1. Bawat bata ay may karapatang mabuhay.
2. Bawat bata ay may karapatang mabigyan ng sapat na pagkain at malinis na tubig
3. bawat bata ay may karapatan magpahayag ng sarili
4. Ang parusang kamatayan at ang panghabangbuhay na pagkakakulong na tinatawag na mga capital punishment ay hindi dapat ipataw sa bata para sa krimen na kanyang ginawa bago siya tumuntong ng 18 taong gulang.
5. Hindi dapat mapasailalim ang mga batasa pagpapahirap at sa hindi makataong mga parusa.
6. Tungkulin ng pamahalaan na bigyan ng proteksyon ang mga bata sa panahon ng giyera.
CONVENTION ON THE ELIMINATION OF ALL FORMS OF DISCRIMINATION AGAINST WOMEN
1. Ang pagbibigay diin o pagpapahalaga sa diwa ng pagkakapantay pantay ng kababaihan at kalalakihan sa pamamagitan ng paglalagay nito sa konstitusyon
2. Ang pag-alis ng diskriminasyon sa kababaihan sa asya pagkakasatuparan niya ng karapatang bumoto at mailuklok sa isang posisyong politikal.
3. Ang pag-alis ng diskriminasyon sa kababaihan upang makatamasa ng edukasyon.
4. Ang pag-alis ng diskriminasyon ng kababaihan upang makapaghanapbuhay.
5. Ang pag-alis ng diskriminasyon ng kababaihan sa larangan ng kalusugan.
PAPEL NG EDUKASYON SA BUHAY NG MGA BABAENG ASYANO
Mahalaga ang edukasyon sa asya. Maraming nakakapagtapos ng pag aaral at nakakahanap sila ng isang magandang trabaho. Mahigit 43% bumaba ang pangkalahatang bilang ng child malnutrition sa daigdig. Ayon sa survey, ang isang babae na nagaaral ng pitong taon ay malamang hindi mag-aasawa nang maaga, kaunti ang bilang ng anak at gagamit ng contraceptives.
Sa ilang bansa sa timog silangang asya tulad ng Brunei, Malaysia, Myanmar, at Pilipinas. Ang bilang ng mga babaeng nakapag aral ay tumaas ng 50% ngunit sa Laos at Cambodia higit na lumaki ang bilang ng mga babae na hindi nakapag-aral kaysa mga lalaki.
Sa ilang bansa sa timog silangang asya tulad ng Brunei, Malaysia, Myanmar, at Pilipinas. Ang bilang ng mga babaeng nakapag aral ay tumaas ng 50% ngunit sa Laos at Cambodia higit na lumaki ang bilang ng mga babae na hindi nakapag-aral kaysa mga lalaki.
Reference
Source : RIZAL HIGH SCHOOL
ARALING PANLIPUNAN II
MRS.REGINA CAPUA
II-JENNINGS
RYAN CHRISTIAN D. DIA
Source : RIZAL HIGH SCHOOL
ARALING PANLIPUNAN II
MRS.REGINA CAPUA
II-JENNINGS
RYAN CHRISTIAN D. DIA
Aralin 29
"Edukasyon sa China"
' Batay sa Confucian Classics ang mga asignaturang sinusunod sa mga paaralan ng Tsina...
"Edukasyon sa Japan "
Ang edukasyon sa japan ay hango sa mga tradisyong nagmula pa sa panahong Edo at sa mga pagbabagong inihatid ng panahon meiji.
Sa batas ng edukasyon sa paaralan ng bansang Hapon ang mga bata na may edad na anim na taon sa ikalawa ng Abril ay kailangang mabigyan ng sapilitang edukasyon
"Edukasyon sa South Korea"
Sa kasalukuyan isang malaking isyu ang kinakaharap ng ng south korea angpagpasik ng mg adayuhan mamumuhunan sa sistemang pangedukasyon ng bansa. Ito ay bunsod na rin sa ng mga suliraning kinakaharap ng kanilang sistema ngedukason tulad ng limitadong bilang ng maaaring matanggap sa mga pamantasanna kolehiyo. Dagdag pa rito ay lubhang napakahirap diumano ng kurikulum samga paaralan. Sa katunayan ang antas ng kapaguran o stress level para sa mgamagaaral. Sa nakalipas na dekada, maraming magulang ang nagpadala ng kanilanganak bilang sa ibang bansa magaral. Para sa mga magulang na korean, angpresyur ng mga paaralang ito ay mas magaan kung ihahambing sa mga paaralan sakanilang bansa.
" Edukasyon sa India"
Education in India is provided by the public sector as well as the private sector, with control and funding coming from three levels: central,state, and local. Taxila was the earliest recorded centre of higher learning in India from at least 5th century BCE and it is debatable whether it could be regarded a university or not
" Edukasyon sa Saudi Arabia"
When Saudi Arabia formally became a nation in 1932, education was largely limited to instruction for a select few in Islamic schools. Today, public education—from primary education throughcollege—is open to every Saudi citizen.
Saudi Arabia's first monarch, King Ibn Saud, regarded education as a means to foster national unity and to enlighten the Saudi people. In 1925, public education did not exist. There were only four private elementary schools in the entire country. Therefore, a centralized educational policy was entrusted to the newly established Directorate of Education.
" Edukasyon sa Malaysia"
Ang malaysia ay isa sa nangu-ngunang bansa sa timog silangang asya sa larangan ng ekonomiya dahil na rin sa kanyang yumayabong na mga industriya. matapos maging malaya ang malaysia noong 1957 mula sa english, isang sistemang pang-edukasyon ang isinulong ng pamahalaan. ito ay nagbigay-daan upang tumaas ang bilang ng mga mag-aaral sa mga paaralan
" Edukasyon sa Singapore"
Ang singapore ay isa sa mga bansang may pinakamataas na per capita (gdp) sabuong daigdig. Ang kaunlarang ito sa ekonomiya ay dulot ng kanyang mgainiluluwas na produkto na nakabatay sa elektroniks at manufacturing.Gayundin ang bansang ito ay may mataas na literacy rate. Sa popuasyon nitongmahigit sa apat na milyon, 93.2% ang nakakabasa at nakakasulat.
Matinding kompetisyon ang kaharap ng mga magaaral sa singapore s pagpasok palamang sa mga pamantasan. Ito ay kadahilanang ang pagpasok at pagtatapos samga unibersidad ay nangangailangan ng kaginhawaan sa buhay ng mga magaaral.Marahil isang malaking pagbabagio sa sistemang edukasyonal ng singapore ayang pagpapahintulot sa mga pamantasan mula sa united states at europa namakapagatyo ng kanilang institusuon sa kanilang bansa.
" Edukasyon sa Pilipinas"
Sa pangkalahatAn, masasabing karamihan sa mga pilipino ay marunong bumasa atmagsulat. Batay sa huling census ng national statistics office noon 2000,tinatayang 92.3 o 9 sa 10 taong may edad ng sampung taong gulang at pataas angliterate o marunong bumasa at sumulat. Ito ay sa kadahilanang patuloy patuloy na binabagabag ng mga suliranin sa sistemang edukasyon ng pilipinas. Ang mga punang ito ay sinisisi sa laganap na na kahirapan sa bansa at problemangpananalapi ng pamahalaan. Patuloy ang pagkakaloob ng mg pagsasanay namapabuti ang sistemang pang edukasyon, partikular na sa larangan ngpagtuturo ng mathematics, science, at english. Kinakailangan di ang mga batangay maging lifelong learner po matutong magaral sa sarili nila panghabambuhay.Isang nakalulungkot na katotohanan sa pilipinas ay ang mabilisang pagalis ngmahusay na mga nagsipagtapos na magaaral upang magtungo sa ibang bansa atdoon magtrabaho. Dahil dito iasang malaking epekto ng mga pagalis na ito ayang brain drain. Ito ay suliranin kung saan nagkakaroon ng kakuklangan angbansa ng mga mahuhusay na mga propesyonal. Pinaniniwalaang madalingmakakuha ng trabaho ang mg amagtapos ng kursong ito.
Reference
Source :
Answer . com & Mary Love Cifra
" Mga Hamon sa Edukasyon "
Isa sa malaking hamon ng edukasyon ay ang walang pera para maka pag aral , krisis sa isang bansa, kulang na gamit sa paaralan , kulang na mga silid aralan , masisikip na silid aralan ,walang upuan ,at higit sa lahat ang pangungurap ng ibang politiko na nag hahantong sa pag ka ubos ng pundo para sa lahat ng gastusin sa mga kulang na gamit sa isaing paaralan.
Reference source : Answers.com
Members : Aj Mendo
Ivy Bitangcol
Christine Gallardo
Jun Carl Caratol
Angelie Abacajan